Monika Sigurlaug Helgadóttir

1901 - 1988  (86 ára)

• Fornafn	Monika Sigurlaug Helgadóttir  [1, 2]
  Fæðing	25 nóv. 1901	Ánastöðum, Lýtingsstaðahr., Skagafjarðarsýslu, Íslandi   [1, 2]
  Heimili	1932	Merkigili í Austurdal, Akrahr., Skagafjarðarsýslu, Íslandi   [3]
  Settist þar að ásamt manni sínum.
  Hin íslenska fálkaorða	17 jún. 1953  [4]
  	Fyrir búskaparafrek við erfiðar aðstæður.
  Andlát	10 jún. 1988	Sjúkrahúsinu á Sauðárkróki, Sauðárkróki, Íslandi   [1, 2]
  Greftrun	Reykjakirkjugarði, Lýtingsstaðahr., Skagafjarðarsýslu, Íslandi   [1]
  		Monika Sigurlaug Helgadóttir Plot: 40
  Nr. einstaklings	I16544	Legstaðaleit
  Síðast Breytt	21 apr. 2022

  
  

• Athugasemdir

  Monika Sigurlaug Helgadóttir fæddist að Ánastöðum í Lýtingsstaðahrepp, Skagafjarðarsýslu 25. nóvember 1901, og var hún sjötta barn foreldra sinna. Árið 1932 settist að á Merkigili í Austurdal í Skagafirði ásamt manni sínum Jóhannesi Bjarnasyni. Jóhannes lést árið 1944 og eftir andlát hans stóð hún ein eftir með átta börn, sjö dætur og einn son. Þrjú þau elstu voru fermd en yngsta barnið, sem var nokkurra vikna gamalt, var skírt við kistu föður síns. Getur hver sem er sett sig í hennar spor með barnahópinn, en enginn í þær aðstæður sem hún bjó við innan húss sem utan. Árið 1949 réðst hún í það stórvirki að byggja nýtt hús úr steinsteypu sem enn stendur. Var það sannkallað kraftaverk þar sem öll aðföng í húsið voru flutt á hestum, hvort það sem var möl, sement, bárujárn eða hvað annað sem til þess þurfti. Monika varð þjóðkunn þegar hún var sæmd Fálkaorðunni þann 17. júní 1953 fyrir búskaparafrek við erfiðar aðstæður og enn fremu ári seinna þegar út kom bók Guðmundar G. Hagalín, Konan í dalnum og dæturnar sjö, þar sem hann fjallaði um lífshlaup Moniku. Þegar Monika var ung stúlka varð hún fyrir þeirri reynslu, er hún var eitt sinn að vetrarlagi á leið frá Ánastöðum yfir að Goðdölum og gekk svonefndan Goðdalaháls, að þar á hálsinum reið fram á hana maður í fornum búningi með fornar tygjar á hesti og rétti henni hálsfestir, sem hann bað hana að færa nýfæddum dreng þar í sveitinni. Svo hvarf þessi fornmaður. Monika lauk þessum erindum og er festin enn til. Efniviður er úr kunnum efnum, að svo miklu leyti sem það hefur verið rannsakað, en þó eru þar önnur efni en jafnan eru notuð í skartgripi. Ekki fyrirfundust nein slík efni eða líkir skartgripir í landinu á þeim tima eða síðar. Á festinni er hnútur sem enginn hefur treyst sér til að leysa. Frá þessum atburði sagði Monika í sjónvarpsþætti. Monika var mikil hetja eins og lífshlaup hennar allt segir til um. Eðlilegt var að slík kona stæði í tveimur heimum ef svo bar við að horfa. Kunningi hennar frá Goðdalahálsi er óskýrður eins og festin góða, en merki handaverka Moniku og barna hennar sjást á Merkigili. Monika lést 10. júní 1988 og hvílir hún í Reykjakirkjugarði. [3, 5]

  
  

• Skjöl		Konan í dalnum og dæturnar sjö. Húsfreyjan á Merkigili - Örlög ráða
  		Monika við móðurhné

  
  

  Andlitsmyndir		Monika Sigurlaug Helgadóttir
  		Monika Sigurlaug Helgadóttir Ljósm. Ragnar Axelsson

  
  

  Myndir af stöðum

  Merkigilsbærinn sem ekkjan Monika lét reisa.




• Kort yfir atburði		Fæðing - 25 nóv. 1901 - Ánastöðum, Lýtingsstaðahr., Skagafjarðarsýslu, Íslandi Heimili - Settist þar að ásamt manni sínum. - 1932 - Merkigili í Austurdal, Akrahr., Skagafjarðarsýslu, Íslandi Andlát - 10 jún. 1988 - Sjúkrahúsinu á Sauðárkróki, Sauðárkróki, Íslandi Greftrun - - Reykjakirkjugarði, Lýtingsstaðahr., Skagafjarðarsýslu, Íslandi  = Tengill á Google Earth
  Skýringar á merkingum	: Heimilisfang       : Staðsetning       : Bær/Borg       : Hreppur       : Sýsla       : Land       : Ekki stillt

  
  

• Heimildir

  [S1] Gardur.is. [S31] Morgunblaðið, 14.06.1988, s. 4. [S411] Hugur og hönd, 01.06.2012, s. 6. [S276] Heimasíða forseta Íslands - https://www.forseti.is/. [S35] Tíminn, 25.06.1988, s. 8.